Sremska Mitrovica – Martinci, selo bogate istorije u opštini Sremska Mitrovica, čuvaju priču o porodicama koje su vekovima bile temelj lokalne zajednice. Prema podacima iz najstarijih matičnih knjiga martinačke crkve, koje datiraju iz druge polovine 18. veka, mnoge porodice zadržale su svoje korene u ovom mestu sve do kraja 20. veka.
Rodovi iz najstarijih matičnih knjiga
Među prezimenima koja su se održala kroz vekove, pominju se:
Milašinović, Parmaković, Runtić, Rađenović, Kurajić, Mabetović, Koplić, Gabošac, Jovanović, Dražić, Karolić, Radaković, Krstić, Župunski, Međedović, Andrić, Vezilić, Budimirović, Šumarski, Tintarević, Banovački, Zubović, Crnojakić, Vujić, Kovačević, Brocić, Danjurdžić, Barać, Dobričić, Slavkić, Josimović, Jovelić, Grubišić, Trninić, Kosanović, Savić, Priljeva, Marić.
Porodice sa nadimcima
Zanimljivo je da su mnoge porodice bile poznate i po nadimcima, koji su često služili kao prepoznatljiv znak unutar sela:
- Andrić (Kalajdžini i Đurini)
- Berisavljević (Nežići)
- Božić (Vezilići i Devići)
- Vučković (Bucije)
- Grubišić (Stanojevi)
- Grujičić (Zidarevi)
- Danjurdžić (Čančarevi)
- Dražić (Burini i Lančurski)
- Ernjaković (Kradžini)
- Živković (Čalići)
- Žilić (Igračevi i Epetovi)
- Ilić (Piljicki)
- Josimović (Savković)
- Jovelić (Višerovi)
- Kovačević (Krstonošići)
- Komnenović (Radovanovi i Crnojakići)
- Lazanski (Radojčini)
- Lončarević (Šljerini)
- Maksimović (Gaboški)
- Marić (Sremčevi)
- Marin (Stojinovi)
- Martinović (Krančevi)
- Matijević (Velenčki i Džajin)
- Miladinović (Tirmanovi i Lazini)
- Milinčić (Šoljini)
- Miražić (Matići)
- Nešić (Krbanjski i Škarini)
- Pejić (Carevi)
- Petrović (Lekini)
- Prijić (Šipragovi)
- Prodanović (Kojić)
- Rađenović (Petrović)
- Radosavljević (Gašini)
- Radovančević (Lički)
- Radišić (Rogići)
- Savić (Ugrinčići)
- Stefanović (Klipanovi i Maštrakovi)
- Subotić (Lilin)
- Tišma (Radići)
- Todorović (Đurkini)
- Tutulugdžija (Tutorovi)
- Crnojakić (Đolić)
- Škrbić (Nemčini)
- Šumarski (Joviškovi)
Novi doseljenici i izbegličke porodice
Martinci su tokom godina postali dom mnogim porodicama doseljenim iz drugih krajeva Srbije i regiona. Nakon Drugog svetskog rata, pristigle su porodice iz Zvornika (Tešić, Erić, Perić, Tomić, Bošković, Filipović), Bijeljine (Knežević, Jeftić), Bihaća (Latinović), Knina (Đurić), Cazina (Puđa), Bjelovara (Grgić) i drugih mesta.
Tokom Otadžbinskog rata 90-ih, selo je primilo i izbeglice iz Pakraca (Vranešević, Ećimović, Krainović, Radmilović, Filkas), Gline (Pločić, Marković, Slijepčević, Gruborović, Arlov), Kostajnice (Pletikosić, Brkić), Petrinje (Plavljanić), Siska (Štrkelj), Bosanske Krupe (Rajak, Nedimović).
Krsne slave i njihova simbolika
Krsne slave koje se najčešće slave u selu uključuju Svetog Stefana, Svetog Jovana, Svetog Georgija, Svetog Nikolu, Đurđic i Aranđelovdan. One su bile i ostale značajan deo porodičnih tradicija i lokalne kulture.
Ova prezimena i porodične priče oslikavaju bogatu istoriju, raznolikost i trajanje martinačke zajednice, koja uspeva da čuva svoje korene i prilagođava se promenama kroz vekove.
Priredio: Saradnik portala Poreklo Milutin Mitrović
Izvor: Dražić, Jovanka (2012) Martinci, Sremska Mitrovica: Muzej Srema
4o