SREMSKA MITROVICA. Mnogo je znamenitih žena koje su za Sremsku Mitrovicu bile vezane rođenjem, školovanjem, udajom, službom ili kreativnim i aktivističkim radom, a neke znamo samo po imenima, neke su nam i dalje nepoznate, niti znamo nešto o njima.
Među imenima mitrovačkih ulica žene su malo zastupljene.
Ulica Desanke Maksimović
Desanka Maksimović je bila jedna od najpoznatijih jugslovenskih i srpskih književnica. Rođena je 16. maja 1898. godine u selu Rabrovica blizu Valjeva. Preminula je 11. februara 1993. godine u Beogradu.
Desanka Maksimović, bila je srpska pesnikinja, profesorka književnosti i akademik Srpske akademije nauka i umetnosti.
Desanka Maksimović je bila pesnik, pripovedač, romansijer, pisac za decu, a povremeno se bavila i prevođenjem, mahom poezije, sa ruskog, slovenačkog, bugarskog i francuskog jezika. Opisivina je kao najznačajnija srpska pesnikinja.
Ulica Jovanke Gabošac
Jovanka Gabošac (1920 — 1942) bila je učesnica Narodnooslobodilačke borbe.
Jovanka Gabošac je rođena u selu Martinci kod Sremske Mitrovice u seljačkoj zemljoradničkoj porodici Gabošac od oca Žarka Gabošca i majke Milke rođ. Parmaković. Osnovanu školu završila je u rodnom selu,a višu tada Mitrovačku Gimnaziju u Sremskoj Mitrovici. U Partizane priključila se početkom Drugog svetskog rata. Zajedno sa rođenim bratom Savom Gabošac borili su se za svoj narod, državu i slobodu. Poginula je 1942. godine u rodnom mestu gde je i sahranjena. Pred streljanje pljunula je ustaškom oficiru u lice. Tokom Drugog svetskog rata cela porodica Gabošac je nestala. Otac Žarko Gabošac je preminuo još 1924. godine, najstarija sestra Damjanka je ubijena 1931. godine, majka Milka se preudala za drugog čoveka u selu i rodila najmlađe dete, ćerku Nadu Brkić 1932,prvo je poginuo brat Sava, potom i Jovanka 1942.majka kada je čula da je i ona poginula skočila je u bunar u dvorištu sremsko mitrovačkog zatvora, ali nije uspela da se ubije, Nemci su je izvadili iz bunara, zatim je mučili i na kraju streljali. Cela porodica Gabošac sahranjena je na seoskom groblju u Martincima. Jovanka i njen brat Sava ostaće upamćeni kao dvoje mladih ljudi koji su dali svoje živote za slobodu koju nažalost nisu dočekali.
Ulica Radojke Vitasović
Partizanka Radinka Vitasović (1924—1943), zvana Lepinjica. Ova hrabra devojka poreklom je iz Laćarka i rođena sestra narodnog heroja Trivuna Vitasovića. Podlegla je ranama nakon „Zasede kod Neština” 23. avgusta 1943. godine, koju je organizovala Treća vojvođanska udarna brigada protiv okupatora nacista. Radinka Vitasović, skromna devojka je u julu 1942. postala bolničarka, a zatim i partizanka sa puškom u ruci Fruškogorskog partizanskog odreda. Tokom borbe sa Nemcima kod Neština teško je ranjena, a izdahnula je na putu ka Širokom dolu gde se nalazila partizanska bolnica. Radinkina braća Trivun, Ranko i Stevo takođe su stradali tokom Narodnooslobodilačke borbe, ipak pogibija devetnaestogodišnje partizanke ostavila je neprikosnoveni trag u sećanjima naroda i poeziji inspirisanoj partizanskom borbom, kao što potvrđuje pesma Bogdana Čiplića Na Širokom dolu: … Pod divljakom – kruškom na Širokom dolu, skupila se četa sremskih partizana. Iskopana raka rastvorila krilo. Borac-Lepinjica umrla od rana…
Ulica Milice Stojadinović Srpkinje
Pesnikinja, rođena 1830. u Bukovcu , Srem. Umrla 1878. Živela je u Vrdniku i Beogradu. Jedna od retkih pesnikinja svog doba, izuzetno popularna, pisala je pretežno romantičarsku poeziju, naivno idilično-rodoljubivih raspoloženja, u kojoj dominira deskripcija nad osećanjima. Veći značaj u književnom i istorijskom pogledu ima njen lirski dnevnik „U Fruškoj gori“, jedna vrsta svedočanstva o dobu u kome je živela i radila. Poznata kao „Vrdnička vila“.
U Fruškoj Gori blizu kod Siona
U zadužbini majke Angeline,
Tu mračnog groba otvaraju s’ vrata
Despota Đurđa sužnoga da prime.
Tu leži despot; ime, vlast despotsku
Zajedno s njime pokri zemlja crna.
Ulica Draginje Nikšić
Draginja Nikšić rođena 12. aprila 1920, godine, u malom sremskom selu Bešenovu. Rano je ostala bez majke a presudan uticaj na nju izvršno je otac Kosta, koji je bio socijalista još pre Prvog svetskog rata. Posle završene osnovne škole, Draginja se upisuje u prvi razred Gimnazji u Sremskoj Mitrovici, a ostalih sedam završava u Gimnaziji u Rumi 1940. goline, gde je kao odličan učenik oslobođena mature. Odlazi u Beograd na studije – upisuje medicinu, ali se kasnije prebacila na Tehnološki fakultet. Uključuje se u bolničke predvojničke kurseve koje je organizovala tadašnja omladina. Nakon bombardovanja Beograda 1941. godine, Draginja se vraća u Bešenovo gde organizuje bolničke kurseve za za žene i omladince iz svog i okolnih sela. Sa Jovicom Trajkovićem i Stevicom Puzićem, izdavala je u Irigu list „Istina“. Ubrzo se udala za Jovicu Trajkovića, koji je bio prvi pomesar Fruškogorskog odreda, i zbog toga često na terenu, tako da je ceo posao oko uređenja lista pao na Draginju i Stevicu Puzića. Podaci koji postoje u arhivi Vojnoistorijskog instituta u Beogradu, beleže da su Draginju i njenog supruga, 1. marta 1942. godine ustaše kod Morovića, kada su krenuli za Adaševce, noseći na saonicama radio stanicu, materijal za izdavanje lista i oružje. U tom sukobu je Draginja poginula. Danas malo znamo o ovoj ženi. Međutim, oskudni podaci govore da je bila osoba koja je pre sveta radila kao humanitarni radnik ali istovremeno i kao pedagog, jer je u ta strašna ratna vremena, svojom skromnošću, jednostavnošću i stečenim obrazovanjem umela da priđe konzervativnoj seoskoj ženi i da ih edukuje za humanitarne poslove i ciljeve.
Ulice u Sremskoj Mitrovici
Vuka Karadžića, Dositejeva, Đure Jakšića, Žitni trg, Kralja Petra Prvog, Masarikova, Prolaz Zeleno drvo, Pivarska, Svetog Dimitrija, Svetog Save, Zmaj Jovina, Trg Vojvođanskih brigada, Gradski park, Trg Nikole Pašića, Trg Svetog Strefana, Trg Ćire Milekića, Šećer sokak, 28. Marta, Arsenija Čarnojevića, Branka Radičevića, Vodna, Dr. Ilije Bajića, Đure Jakšića, Zanatlijska, Zelena pijaca, Ilariona Ruvarca, Jevrema Vidića, Jupiterova, Muzejska, Parobrodska, Promenada, Puškinova, Ratarska, Ribarska obala, Save Kovačevića, Solarski trg, Svetla, Svetozara Miletića, Batutova, Batutova Nova, Vase Čubrilovića, Gorana Kovačevića, Desanke Maksimović, Želja, Žrtava fašizma, Irinejeva, Jovana Cvijića, Kneza Lazara, Kuzminska, Miloša Đurića, Miloša Crnjanskog, Miroslava Antića, Novi šor, Petra Preradovića, Arsenija Čarnojevića, Vase Pelagića, Sremskih diverzanata, Ćukovac, Cvetna, Bajanova, Bulevar Konstantina Velikog, Vase Pelagića, Vase Stajića, Vladimira Matijevića, Vojvode Stepe, Vojislava Ilića, Gavrila Principa, Dimitrija Fruščića, Železnička, Žrtava fašizma, Iriška, Jovanke Gabošac, Jovice Trajkovića, Jovana Dučića, Maksima Gorkog, Palanka, Petra Preradovića, Posavska, Panonska, Podrinjska, Radojke Vitasović, Save Sogića, Stevana Sremca, Simeuna Piščevića, Stevana Sinđelića, Stefana Štiljanovića, Timočke Divizije, Uroša Stojšića, Filipa Višnjića, Fruškogorska, Školska, 16. Divizije, Milice Stojadinović Srpkinje, Antona Smaženka, Despota Brankovića, Despota Stefana, Dimitrija Puljevića, Dr. Dušana Popovića, Draginje Nikšić, Ignjata Junga, Ilirska, Jalijska 1,2,3,4, Jug Bogdana, Kralja Aleksandra Karađorđevića, Karađorđeva, Kralja Dragutina, Legetska, Lukijana Mušickog, Mali sokak, Marsilijeva, Matoševa, Milana Tepića, Miloša Obilića, Mihajla Pupina, Nemanjina, Nušićeva, Nikole Radojčića, Njegoševa 1,2, Ravanička, Savska, Sremskog dobrovoljačkog odreda, Tarasa Ševčenka, Teodora Kračuna, Cerska.