SREMSKA MITROVICA. Godine 1816. u Grgurevcima je boravio Vuk Karadžić. Grgurevci su od Sremske Mitrovice udaljeni svega 17 kilometara, a tu živi oko 1.300 stanovnika.
Geografski položaj daje Grgurevcima posebnu čar i lepotu. Selo je smešteno na južnoj padini Fruške gore i preko cele godine ima svež, čist i ugodan gorski vazduh. To Grgurevce čini ugodnim boravištem, naročito u majskim i letnjim danima. Sa padine Golo brdo koje se nalazi sa severne strane Grgurevaca, otvara se lep pogled prema Sremskoj Mitrovici, donjem Sremu i Mačvi.
Ovaj izvanredan položaj Grgurevaca koristili su osvajači i civilizacije desetine vekova u nazad. Praistorijsko naselje, staro oko 5.000 godina, nalazi se na lokalitetu Rukćevac. Pripadalo je ranom metalnom dobu, Badenskoj kulturi. Tragovi naselja iz istog doba pokazuju se i na lokalitetu Velika Sanča, gde se otkriva kućni lep, sitna oruđa, pršljenci i delovi keramike. Starijem gvozdenom dobu pripadaju ostaci na lokalitetu Okop.Tragovi rimske kulture su mnogo brojniji. Na lokalitetu Rukćevac – Cerije na širem prostoru je rasturen rimski građevinski materijal, opeka i crep. Tu se verovatno nalazilo rimsko poljoprivredno dobro – vila. Najviše rimskih ruševina imamo na lokalitetu Popova sesija (Klisine – Kamenite vode). Na jednom uzvišenju se izoravaju rimske opeke, crep, krečni malter i komadi bele mermerne oplate i keramike. Tu se verovatno nalazilo naselje. Na Grabovcu su nađeni ostaci rimskog vodovoda.
Takođe prisustvo Rimljana na teritoriji Grgurevaca vezano je za legendu po kojoj je rimski car Prob na mestu današnjeg potesa Gložanj (verovatno ranije Probusovac) zasadio prvu lozu na Fruškoj gori i u Sremu.Iz perioda ranog srednjeg veka na području Grgurevaca je pronađeno koplje sa krilcima za koje se smatra da je franačkog porekla.
Prvi pisani podaci vezani za postojanje naselja datiraju iz 1247. g. Prema ovim podacima, na mestu današnjeg naselja nalazio se benediktinski samostan posvećen svetom Grguru – ”Claustrum sancti Gregori”, a manastir je bio poznat još u vreme najezde Tatara (1241-1245. g.). Kmetsko naselje koje se nalazilo uz manastir je verovatno po njemu dobilo ime. Samostan su osnovali i sagradili benediktinci iz popaljenih i opljačkanih samostana Lombardije, posle provale nemačkog car Fridriha Barbarose 1158. godine u severnu Italiju. Ostatak manastira je danas jedna podzemna prostorija koja je otkrivena u selu.
Isti taj nemački car Fridrih Barbarosa, je sa krstašima iz trećeg krstaškog pohoda, zanoćio i proslavio praznik sv. Jovana Krstitelja, 1189. godine, na području opatije sv. Grgura. Naime krstaši su prenoćili kraj sela sv. Đurđa, koje se nalazilo na lokalitetu koje danas nosi ime Đurđevac.
1521. godine, padom Beograda, Srem je potpao pod tursku vlast. U turskom periodu Grgurevci se pominju kao turska nahijakojoj je pripadalo 45 sela i zaselaka na prostoru od Stejanovaca na istoku pa do Strošinaca (Hrvatska) na zapadu. U zapisima turskog potopisca Evlije Čelebije iz 1664. godine, zabeleženo je da u Grgurevcima ima 7 muslimaskih i 3 hrišćanske mahale sa 2.000 prizemnih i spratnih kuća, nekoliko džamija, 2 medrese, 3 škole i manastir.
Godine 1816. u Grgurevcima je boravio Vuk Karadžić. Tu je zapisao pesmu „Smrt majke Jugovića“ i „Kosovka devojka“, koje mu je u pero kazivala slepa grgurevačka guslarka.
Slepica iz Grgurevaca je ostala anonimna, a istoričar književnosti Jovan Deretić je smatrao da je ova pevačica mogla bila rodom sa Kosova. Vuk Karadžić je za nju čuo 1816. dok je boravio u Sremu gde je pevačica bila znana zahvaljujući „tri kosovske pesme“. Vuk je u nekoliko navrata iz Beča pisao Lukijanu Mušickom u manastir Šišatovac moleći ga da mu zapiše pomenute pesme.
Početkom 1817. godine, Mušicki je Vuku ispunio želju i poslao mu ne tri, već šest pesama. Zahvaljujući Vukovim beleškama poznato nam je da su u pitanju pesme: Propast carstva Srpskoga, Kosovka devojka, Obretenije glave kneza Lazara i Marko Kraljević ukida svadbarinu. Kasniji istraživači su u pesme slepice iz Grgurevca ubrojali i pesme Marko Kraljević i orao i Musić Stevan. Svih šest pesama Vuk je uvrstio među pesme „starijih vremene“, četiri spadaju u kosovski, dve u ciklus Kraljevića Marka. Međutim, pozornica događaja u svih šest pesama je Kosovo, a pominjani toponimi su nagnali istraživače da zaključe da je pevačica bila rodom odatle, a da je u kasnijem životu stigla u Srem. Deretić ju je nazvao pesnikom Kosovske bitke, u čijim pesmama se istorijsko jasno prepliće sa legendarnim i gde su religiozne predstave prožete pravoslavnim duhom, bez paganskih nanosa. Pored sudbine vladara i vojskovođa, slepica iz Grgurevaca je pevala i o sudbini slabih i nezaštićenih u vremenima opšteg stradanja poput Kosovke devojke.
Srpski jezički i pravopisni reformator Vuk Karadžić rodio se pre tačno 225 godina, 6. novembra 1787. (po Gregorijanskom kalendaru, odnosno 26. oktobra po Julijanskom kalendaru).
Budući tvorac novog pravopisa i srpskog književnog jezika, opismenio se u rodnom selu Tršiću kod Loznice kod jednog rođaka trgovca, potom u školi u Loznici i zatim u obližnjem manastiru Tronoša.
Škola u Grgurevcima
Prvi zapis o školi postoji iz 1809. godine, kada je učitelj bio Stevan Baščanski. Za vreme njegovog službovanja na školi je 1828. godine podignuto prvo zvono. Druga škola je podignuta 1889. godine. Na ploči, postavljenoj na fasadi zgrade, piše: „Škola ženske mladeži 1889“, a ta škola radi i danas. Grgurevci od 1926. godine imaju fudbalski klub. Godine 1937. obnovljena je Narodna čitaonica i knjižnica, u okviru koje su delovali pozorište, muzička i tamburaška sekcija. Lovačko društvo postoji od 21. decembra 1939. godine.
U Grgurevcima je za Drugog svetskog rata osnovana prva partizanska škola na ovom području.
Škola u Grgurevcima podignuta je pre 132 godine. O njenoj starosti svedoči kamena tabla nad vratima na kojoj piše “Škola ženske mladeži 1889.”
Prema dostupnim podcima, škola u Grgurevcima postoji blizu 210 godina, pa je ovo fruškogorsko selo bilo i ostalo selo sa naprednim idejama. Naprednost se ogledala i u broju učenika. Zvuči neverovatno, ali je istina da je ta seoska škola 1889. godine imala 180 učenika.
Grgurevačka škola danas radi kao područno odeljenje Osnovne škole „Boško Palkovljević Pinki“ sa sedištem u Sremskoj Mitrovici.
Danas su Grgurevci popularni i među lovcima. U okolinu dolaze lovci jer su šume oko ovog mesta poznate po divljači.
