Prema podacima Popisa iz 2011. godine, u Srbiji živi oko 42.391 Roma, ali se pretpostavlja da Roma ima daleko više.
Najbrojniji su u opštinama Nova Crnja, Beočin i Novi Knjaževac.
Romski ne ubraja se u jedan od službenih jezika u AP Vojvodini, ali se u pojedinim školama nastava odvija na romskom jeziku.
Romi se na teritoriji današnje Vojvodine prvi put pominju u 16. veku, u doba vladavine Turskog Carstva, dok je masovnije doseljavanje Roma zabeleženo tokom 17. i 18. veka za vreme Habzburške Monarhije.
Kao nomadski narod, Romi svoju staru postojbinu Indiju napustili oko 10. veka i prošli kroz zemlje koje su danas obuhvaćene granicama Avganistana, Irana (nekadašnje Persije), Jermenije, i Turske. Početkom 14. veka Romi dolaze na Balkan.
Uzroci seobe Roma i danas su praktično nepoznati. Postoji više pretpostavki, da su potomci zarobljenika uzetih u roblje od strane muslimanskih osvajača severne Indije i vremenom su razvili posebnu kulturu u zemlji svog zatočeništva, kao i da su bili pripadnici niže društvene kaste Hindusa i da su kao ratnici poslati na zapad kako bi se suprotstavili islamskoj vojnoj ekspanziji.
Romi se među sobom dele po teritorijalnim, kulturološkim i dijalektološkim razlikama na 4 glavne grupe: Kalderaši (kovači koji su sa Balkana došli u Centralnu Evropu, a kasnije i u Severnu Ameriku), Hitanosi (naseljavaju Iberijsko poluostrvo), Manuši ili Sinti (naseljavaju regione Francuske i Nemačke), Romničali (naseljavaju Severnu Ameriku i Veliku Britaniju). Ove grupe se unutar sebe dele na još nekoliko podgrupa, u zavisnosti od zanimanja kojim se bavi ili teritorije sa koje potiču.
Većina Roma sebe oslovljava po generičkom imenu Rom, što u prevodu znači „čovek“ ili „muž/suprug“, dok za pripadnike drugih naroda Romi koriste naziv „gadže“. Za Rome je karakteristična tzv. „etnička mimikrija“, odnosno često sebe smatraju delom neke druge etničke grupe, te se prilikom samodeklarisanja (pored etnonima Romi) izjašnjavaju kao Srbi, Rumuni, Mađari, Makedonci i sl.
Po veroispovesti Romi su većinom muslimani, zatim pravoslavci, katolici i, u manjem broju, pripadnici neoprotestantskih zajednica (baptisti, adventisti, pentekostalci). Po zanimanju su svirači, potkivači, trgovci stokom, kovači, medvedari, vretenari i dr. Pored Jevreja, Romi su pretrpeli velika stradanja tokom Drugog svetskog rata.
Zbog načina života, izraženog siromaštva, malog broja obrazovanih pripadnika romske zajednice, status Roma u našem društvu često je marginalizovan, a nivo integracija je i dalje je ograničen.
Odlukom Skupštine AP Vojvodine 2006. godine osnovana je Kancelarija za inkluziju Roma sa ciljem unapređenja položaja Roma u oblastima obrazovanja, zapošljavanja, stanovanja, zdravstva, ljudskih i manjinskih prava.
Tekst je objavljen u sklopu projekta „РАВНОПРАВНО – Лицем у лице – Muj an muj“ koji je sufinansiran iz budžeta Grada Sremska Mitrovica – Gradska uprava za obrazovanje,kulturu i sport. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne odražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
