Srpska pravoslavna crkva i vernici danas slave Svetog mučenika Stefana Dečanskog, u narodu poznatiju kao Mratindan, jer se 24. novembar slavi i kao Sveti Mrata. Mnoge porodice u Srbiji slave ovaj dan kao krsnu slavu.
Sveti mučenik Stefan Dečanski bio je srpski kralj(Stefan Uroš III Nemanjić), sin kralja Milutina i otac cara Dušana, a smatra se za jednu od najtragičnijih ličnosti u lozi Nemanjića.
Bio je sin kraja Milutina i otac cara Dušana.
Kao mlad čovek oslepljen je, verovatno po naređenju oca, i poslat u zatvor u Carigradu.
Prema crkvenom učenju, posle pet godina Sveti Nikola čudotvorno je vratio vid kralju Stefanu koji je iz zahvalnosti sagradio hram Visoki Dečani, jednu od najlepših građevina vizantijske umetnosti i srednjovekovne arhitekture na tlu srpske države.
Nastavio je širenje Srbije na račun Vizantije i stvorio od nje najmoćniju silu na Balkanskom poluostrvu.Sa prestola ga je zbacio sin Dušan, koji će kasnije postati prvi srpski car.
Sveti Stefan Dečanski je život proveo kao pravednik i mučenik. Kao žrtva dvorskih spletki skončao je 1336. godine, najverovatnije ubijen sinovljevom rukom.
Sa Svetim Savom i Svetim knezom Lazarom čini trojstvo najmudrijih, najpožrtvovanijih i najblagorodnijih ličnosti i svetitelja srpskog naroda.
Njegov dan mnoge srpske porodice slave kao krsnu slavu. Crkvenom odlukom na ovaj dan premeštena je slava posvećena srpskom kralju. Zavetni je dan svih koji boluju od očnih bolesti. Smatra se i zaštitnikom vukova.
U narodu je poznata izreka: „Sveti Mrata, sneg na vrata“, kojom je označen početak hladnog i snežnog perioda.
U pojedinim delovima Srbije vlada verovanje da ako na današnji dan domaćin prihvati kućne poslove na sebe, ukućanima će krenuti nabolje, ali ako se ponaša razmaženo i negoduje, godina će biti loša.
Otkud naziv Sveti Mrata?
Nekada se na ovaj dan u narodu proslavljao Sveti Martin, čije su ime Srbi skratili u Mrata. Crkvenom odlukom na ovaj dan premeštena je slava posvećena srpskom kralju Stefanu Dečanskom. Na ovaj dan (24/11 novembar) pominje se i slavi više svetitelja, kao uostalom i većinom dana u godini. Tako se od davnina u Hrišćanskoj crkvi toga dana slave Sveti mučenici Mina, Viktor i Vikentije. Potom je dodata i uspomena na Sv. mučenicu Stefanidu. Zatim, u Vizantiji i slavljenje uspomene na Sv. ispovednika Teodora Studita. U Ruskoj crkvi se na taj dan takođe slavi blaženi Maksim, Hrista radi jurodivi čudotvorac moskovski. Kod nas je opšte poznato da se toga dana slave i Sv. Stefan Dečanski i Sveti Martin – Mrata.
