Koliko je istorija Sremske Mitrovice duga govori i čimjenica da se Sremska Mitrovica smatra jednim od najstarijih gradova.
SPOMENIK MANGULICI I PULINU
Neobičan spomenik u centru Sremske Mitrovice, carske varoši, otkriven je 2008 godine.
Spomenik je nastao inicijativom gospodina Simić Slobodana, koji je iz pokreta Gorana 1997 preuzeo upravljanje prirodnim rezervatom Zasavica koji je i dan danas jedan od najrazvijenijih prirodnih rezervata. Ispred upravne zgrade rezervata prirode nalazi se jedan mali spomenik koji obeležava mangulicu i pulina, mangulicu kao jednu staru srpsku rasu svinje koja je u to vreme bila izuzetno aktuelna. Koliko je bila aktuelna govori podatak da smo mi tih godina, polovinom 19. Veka na carinarnici u Sremskoj Mitrovici, odnosno u Mačvanskoj Mitrovici, to je bila upravna zgrada bivšeg brodogradilišta Sava, tamo se beleži podatak da je jedne godine bilo iz Srbije u Austrougarsku uveženo 300.000 komada stoke, goveda, volova, svinja, ovaca, koza. To vam odmah daje odgovor odakle Mitrovici tako lepi trgovi. Mitrovčani su bili veliki trgovci.
Ovaj spomenik veže jedna divna tradicija, u zgradi Opštine nedaleko od spomenika se sklapaju brakovi, te kada mlada i mladoženja sklope brak, oni zatim u svečanim odelima dolaze do spomenika i izvode ritual gde mlada blago zajaši mangulicu, a mladoženja zajaši pulina I drže se za ruku, mladoženja pulina drži za uvo iz razloga da bi bio veran, jer se pulin smatra jednim od najvernijih pasa, mlada se jednom rukom drži mangulicu po belim bubrezima i to predstavlja simbol plodnosti.
Spomenik pulinu i mangulici u bronzi je umetnički rad vajara Vladimira Tovića
Mangulica, sremska crna rasa svinja, bila je zbog svoje otpornosti na oštre vremenske uslove i zarazne bolesti decenijama najpopularnija u Vojvodini i Mađarskoj. Hranila se u čoporima po šimama i pašnjacima. Mađarski grof Jozef Palatin je kao poklon dobio čopor rase „šumadija“ od knjaza Miloša još 1830. godine i mešanje starih mađarskih rasa sa rasom „šumadija“ dalo je tip svinje mangulice. Zbog očuvanja gena, ova rasa mora da odgovara detaljnom opisu sačinjenom na početku veka.
Kako u Sremu nije bilo čopora svinja bez vernih pasa čuvara, spomenik je dobio i pulin, slavan pastirski pas, umiljat, vredan, veran do groba i neumorni radnik za „malu dnevnicu“ u vidu kore hleba.
Tekst je objavljen u sklopu projekta “ Kultura je neograničena- Osnaživanje Mitrovačke umetničke scene” koji je sufinansiran iz budžeta Grada Sremska Mitrovica – Gradska uprava za obrazovanje,kulturu i sport. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne odražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
