Veterinar Nebojša Ljeskovac nije rođeni Salaščanin, ali već dugi niz godina živi i uspešno radi u ovom mačvanskom selu. Svojom stručnošću, predanošću radu i načinom na koji pristupa poslu stekao je poverenje Salaščana, a to mnogima nije pošlo za rukom.

U želji da svoje znanje iskoristi na najbolji mogući načini da posao unapredi, Ljeskovac konstantno radi na sebi, širi znanje, a samim tim i usluge koje pruža u veterinarskoj stanici “Equus-vet”.

Kako bi pomogao i pružio šansu stočarima da imaju kvalitetnija grla, Ljeskovac je došao na ideju da osnuje Osnovnu odgajivačku organizaciju, odnosno, kako se to u narodu kaže, Matičnu službu.

“Želeo sam da na neki način upotpunim usluge koje pružam svojim korisnicima. Matična služba dobija veću dimenziju na značaju, jer matičenjem poljoprivrednici, stočari ostvaruju jednu bolju dobit, pravo na subvencije, imaju kvalitetnija grla i u svakom slučaju jedan napredak u proizvodnji”, počinje priču Ljeskovac.

Matična služba nosi naziv “Osnovna odgajivačka organizacija”, nalazi se u sastavu poljoprivredne zadruge „Bojtar“. Za one koji ne znaju značenje reči “Bojtar”, Ljeskovac je dao kratko objašnjenje.

“Uvek me pitaju šta znači ‘bojtar’, pa, evo, da pojasnim – u današnje vreme to označava psa koji čuva stado, međutim, u Rečniku srpskog jezika “bojtar”označava čobanskog pomoćnika. Nekada su čobani bili viđeniji ljudi u selu, i kao takvi imali su svoje pomoćnike, jer je bilo mnogo stoke koja je mahom išla na pašu. Njihovi pomoćnici su nosili naziv bojtar, ali kako je vreme odmicalo i kako su čobani postajali najprostiji ljudi u selu, a za pomoćnika dobili psa, tako je inaziv “bojtar” sa čoveka prešao na životinju”, kaže Ljeskovac.

Matičnu službu je u januaru 2016. godine osnovalo pet veterinarskih stanica sa područja Srema, među kojima je veterinarska stanica u Salašu Noćajskom. Pored veterinarske stanice u Salašu, Matičnu službu su zajedno sa njom osnovale veterinarske stanice iz Kuzmina, Adaševaca, Inđije i Beograda. U službi su angažovani inženjeri poljoprivrede koji se bave matičenjem, a stanice su bile samo osnivači i ne bave se tim poslom. Za područje Vojvodine zadužena je Organizacija koja se nalazi u Novom Sadu, pri Poljoprivrednom fakultetu, dok je za drugi deo teritorije Srbije zadužena Organizacija koja se nalazi u Zemunu, takođe pri Poljoprivrednom fakultetu.

Proces matičenja kontroliše Glavna odgajivačka organizacija. Neophodno je da vlasnik poseduje izvod iz matične evidencije i rodni list stoke, kako bi Glavna odgajivačka organizacija odobrila proces matičenja. Međutim, to ne znači da njeno potomstvo automatski ima pravo na subvencije. Kako se ne bi došlo do grešaka prilikom nabavke matičenih grla, Ljeskovac savetuje poljoprivrednicima da se pre same nabavke matičenih grla obrate Matičnoj službi.

“Mi kao Osnovna odgajivačka organizacija pravimo osnovne odgajivačke programe za pojedine kategorije i vrste životinja, to Glavna odgajivačka organizacija odobrava, objedinjuje sve podatke osnovnih organizacja sa teritorije Vojvodine, odnosno Srbije i na taj način prati stanje, određuje pravila, standarde, šta neka kategorija mora da ima da bi mogla da poseduje rodovnik, poreklo i da bi ispunjavala kriterijume, zatim se preko regionalnih odgajivačkh organizacija, koje se uglavnom nalaze u sastavu poljoprivrednih stručnih službi, obavljaju godišnje smotre”, objašnjava Ljeskovac i dodaje da, najprostije rečeno, umatičeno grlo znači da ono ima poznato poreklo i poznate selekcije.

Matiči se sva stoka, od krupne – goveda i konja, preko svinja, ovaca, do koza.Ta grla su svakako kvalitetnija, na tržištu se prodaju po višim cenama, nekada čak, kaže Ljeskovac, i do 100% skuplje u odnosu na tovna grla. Pored toga, u poslednje vreme subvencije za umatičena grla su relativno dobre, pa tako, na primer, za umatičenu kravu subvencija iznosi oko 25.000 dinara, za krmač 10.000 za ovce i koze 7.000 dinara.

“Subvencije su, mogu da kažem, solidne i svakako mislim da stimulišu proizvođače da matiče i gaje kvalitetna grla. Kada selekcionišeš jedno grlo koje ostaje za rasplod, znači odabiraš određene pozitivne osobine tog grla i tako unapređuješ njegov kvalitet, ako je, na primer,u pitanju krava, unapređuješ količinu mleka, broj somatskih ćelija, količinu mlečne masti, proteina u tom mleku. Jedan od parametara može biti i lakoća telenja, kvalitet papaka, bolesti vimena, itd. Selekcijom se biraju grla koja su pozitivna na te osobine i tako iz generacije u generaciju dobiješ grlo koje je kvalitetnije u pogled tih prozvodnih osobina”, dalje priča Ljeskovac.
Ljeskovac za kraj kaže da sve veći broj poljoprivrednika, koji se ozbiljnije bavi stočarskom proizvodnjom, ima umatčena grla, mada je i dalje veliki broj skeptika.