Sremska Mitrovica – Akcijom besplalatne provere zdravstvenog stanja koju su danas na Trgu Ćire Milekića organizovali Zavod za javno zdravlje i Udruženje dijabetičara iz Sremske Mitrovice u saradnji sa Domom zdravlja i Crvenim krstom, obeležen je Svetski dan zdravlja.
Ove godine Svetski dan zdravlja obeležen je pod sloganom “Pobedi dijabetes” i posvećen je borbi protiv šećerne bolesti.
U okviru akcije na gradskom trgu Mitrovčani su imali priliku da besplatno provere nivoa šećera u krvi, krvnog pritiska, telesnu masu i indeks telesne mase, kao i da dobiju savete od strane stručnih lica o zdravom načinu života i ishrane.
Istu preventivnu akciju, Dom zdravlja Sremska Mitrovica danas je organizovao i u prostorijama firme Lames za sve zaposlene.
„Dijabetes je oboljenje koje predstavlja problem ne samo naših sugrađana, nego celokupnog stanovništva Srbije. Dijabetes je oboljenje koje ima tedenciju da se pojavljuje u razmeri epidemija i samim tim protiv ovog oboljenja mi vodimo veliku borbu i to pre svega usmeravanjem i edukacijom naših sugrađana na temu rizikofaktora i prevencije ovog oboljenja“, rekla je prim. dr Nada Zec Petković, direktor ZZJZ Sremska Mitrovica prilikom današnje akcije.
Prema rečima dr Zec Petković, poslednje istraživanje stanovništva koje je urađeno govori da je procenat stanovništva koji boluje od dijabetes melitusa 50% veći nego u prethodnom periodu i kreće se oko 500 hiljada u Republici Srbiji, pri čemu je to broj onih koji imaju dijagnozu, dok se broj onih koji još uvek nemaju dijagnozu, prema procenama, kreće između 200.000 – 300.000 hiljada.
„Poslednji podaci za dijabetes melitus za sremski okrug govore da od dijabetesa tip I godišnje oboli oko 11 osoba, a od dijabetesa tipa II oko 600 osoba“, dodaje Zec Petković.
Šećerna bolest (Diabetes mellitus) je najučestalija bolest žlezda sa unutrašnjim lučenjem (endokrina bolest). To je kompleksno oboljenje u čijoj se osnovi nalazi poremećaj metabolizma ugljenih hidrata, masti i belančevina i koje je najpoznatije po stalno povišenim vrednostima šećera (glukoze) u krvi. Šećerna bolest je hronična i progresivna, kao i komplikacije koje se mogu sprečiti ili usporiti isključivo dobrom kontrolom (regulacijom) bolesti. Osnovna podela je na tip I ili inzulin zavisni koji se javlja pre 35 godine života i tip II koji ne mora obavezno da se leči inzulinom i najčešće se javlja posle 40 godine. Tip II bolesti često nastaje postepeno, neprimetno i na žalost oko 30% bolesnika u trenutku postavljanja dijagnoze već ima hronične komplikacije.
Razvoj kliničke slike ove bolesti ima tri osnovne faze: predijabetes, latentni dijabetes i klinički dijabetes. Ukoliko se klinički dijabetes razvije u mladalačkom uzrastu radi se o juvenilnom dijabetesu. Najznačajniji simptomi ove bolesti, koji su odraz biohemijskih poremećaja nastalih usled apsolutnog ili relativnog nedostatka insulina, su: hiperglikemija (povišen nivo šećera u krvi), glikozurija (šećer u mokraći), poliurija (povećano izlučivanje mokraće), enurezis nokturna (noćno mokrenje), polidipsija (pojačan osećaj žeđi), polifagija (poječan osećaj gladi), gubitak u telesnoj težini, opšta slabost i malaksalost, suva koža i sluzokoža (povremeno osećaj svraba) i ponekad crvenilo lica. Komplikacije šećerne bolesti (dijabetes melitusa) mogu biti akutne (ketonurija, ketoacidoza i koma) i hronične. Hronične komplikacije nastaju zbog metaboličkih poremećaja koji dovode do promena u pojedinim tkivima i organima, koje se ispoljavaju određenim kliničkim slikama. Najznačajnije hronične komlikacije su promene na krvnim sudovima, i mogu se podeliti u dve osnovne grupe: mikroangiopatija je oštećenje na sitnim krvnim sudovima i druga grupa je oštećenje srednjih i krupnih krvnih sudova u smislu ubrzane arterioskleroze. Mikroangiopatija učestvuje u stvaranju sindroma retinopatije (promene na mrežnjači), polineuropatije (promene na nervnim završecima i nervima) i nefropatije (promene na bubregu). Arterioskleroza dovodi do kliničkih slika bolesti srca i krvnih sudova (perifernih krvnih sudova, krvnih sudova srca i mozga), povišenog krvnog pritiska, infarkta srca i mozga, kao i drugih bolesti. Obliterišuća arterioskleroza perifernih sudova u donjim ekstremitetima se klinički manifestuje pojavom intermitentne klaudikacije (grčevi u listovima pri hodanju), zatim može doći do tromboze ili potpunog zapušenja već suženog krvnog suda. Ukoliko proces stenoziranja i okluzije ide brže od stvaranja kolateralnog krvotoka razvija se suva gangrena (najčešće je zahvaćeno stopalo). U odraslih osoba prognoza ove bolesti može biti dobra, pogotovo ukoliko se dijabetes pojavio posle 50 godine života i ukoliko se kontroliše. Starenje osobe i gojaznost utiču na ispoljavanje genski određenog defekta, koji je u osnovi šećerne bolesti. U tom smislu je posebno nepovoljna činjenica visok i sve viši procenat gojaznih osoba i dece svuda u svetu, jer se pokazalo da je gojaznost uzrok nedovoljnog iskorišćavanja glukoze u tkivima. Lečenje šećerne bolesti podrazumeva obavezno određeni režim ishrane, doziranu svakodnevnu fizičku aktivnost a prema potrebi i u zavisnosti od tipa uključuju se lekovi ili inzulin. Uspešne i trajne regulacije ove bolesti nema bez odgovarajućeg higijensko-dijetetskog režima (ishrane, fizičke aktivnosti i odmora). Šećerna bolest, kao uostalom i mnoge druge bolesti, traži veoma tesnu saradnju lekara, dijetetičara i bolesnika. Pravilna ishrana, dozirana fizička aktivnost, kontrola stresa, život bez duvanskog dima i poznavanje istorije obolevanja u porodici predstavljaju osnovne preduslove pre svega primarne zatim i sekundarne prevencije ove bolesti, za sada značajnije proširene u stanovništvu razvijenih, industrijalizovanih država.
