Prva Srpska pravoslavna crkva Svetog velikomučenika Georgija u Salašu Noćajskom podignuta je pre više od dva veka, odnosno 1809. godine. Nju je podigao čuveni vojvoda Stojan Čupić, Zmaj od Noćaja u svom tadašnjem dvorištu.
Kao znak odmazde zbog učešća vojvode Čupića u Prvom srpskom ustanku koji je bio primoran da pobegne preko Save u tadašnju Austrougarsku, Turci hvataju sveštenika Nedeljka i dvadeset viđenijih meštana Salaša, zatvaraju ih u crkvu koju zatim zajedno sa njima spaljuju do temelja.
Nova crkva na istoj lokaciji datira sa početka 20. veka, projektovana je 1902. godine, a podignuta je sedam godina kasnije, 1909. Projekat za crkvu je uradio čuveni srpski arhitekta Svetozar Ivačković koji je projektovao mnoge crkve i druge građevine po Srbiji, između ostalog i hram u Zasavici I. Prva liturgija služena je upravo te godina, 19. decembra na Svetog Nikolu.
Na žalost iako je projektom predviđen zvonik pored crkve, on ni do dana današnjeg nije izgrađen, nego je pre nešto više od 30 godina urađen improvizovani zvonik u metalu.
Kroz hram u Salašu su prošli mnogi sveštenici, a od 16. marta 2014. godine za 14. po redu sveštenika postavljen je Nemanja Živković.
Samo nekoliko meseci pre dolaska sveštenika Nemanje u hram, počinje njegova velika obnova, koju je sveštenik dalje nastavio.
U novembru i decembru 2013. godine počeli su radovi na renoviranju krova. Zahvaljujući novčanim sredstvima koja su nekoliko godina ranije odobrena crkvenom odboru kupljen je bakara za krov, a sredstvima u visini od million dinara koje je te godine za renoviranje hrama odobrila lokalna samouprava počinju i konkretni radovi.
“Ne bih da ispadnem neskroman, ali moj dolazak u Salaš doneo je kompletno renoviranje spoljašnjosti i unutrašnjosti hrama, sređeno je sve od zidova, preko struje, do podova, sve je sanirano i dovedeno u jedno pristojno stanje”, priča sveštenik Nemanja i napominje da je njegov prevashodni cilj da hram konačno dobije zvonik čija izgradnja je u toku.
Naravno, napominje sveštenik, postoje i dugoročni planovi, a to je izgradnja pre svega parohijskog doma, za koji je već urađen projekat i to od strane upravo arhitekte iz Salaša Noćajskog, gospodina Milorada Lale Dostanića.
“Što se tiče pomoći za sve ove radove oko hrama koje smo do sada izveli, pre svega oni ne bi bili mogući bez lokalne samouprave i nekadašnjeg gradonačelnika gospodina Nedimovića, Mesne zajednice Salaš Noćajski i naravno parohijana koji se nisu odrekli svoje crkve nego su se još više zbližili i okupili oko nje. Posebnu zahvalnost bih izrazio firmama “Hrana produkt“ i „Dadeks“ čiji su vlasnici bili zaista veliki donatori hrama. Naravno radovi se samo nastavljaju i gledaćemo da u nekom narednom period uradimo taj parohijski dom, crkvenu ogradu, staze oko crkve, a i ikonostas treba da promenimo”, priča sveštenik Nemanja.
On objašnjava da su Salaščani imali veliku potrebu za crkvom i da je u poslednje vreme crkva u svakom smislu oživela.
“Smatram da je ovaj narod imao veliku potrebu za crkvom kao građevinom, ali i za da tako kažem, živom crkvom koja nažalost do mog dolaska nije bila toliko izražena. Narod je počeo da se okuplja, sve više ljudi dolazi na svete liturgije i taj crkveni živi život je zaživeo”, kaže sveštenik Nemanja i dodaje da je jako bitno za dalji život crkve da ona okuplja mlade porodične ljude koji će svoju decu od malih nogu usmeravati ka bogu i hramu.
Za kraj sveštenik je izrazio želju da sledeće godine za vreme Sabora u čast vojvode Stojana Čupića hram poseti Episkop šabački vladika Lavrentije i osveti zvonik.
Posmrtni ostaci u vojvode Stojana Čupića u Salaš su preneti 1988. godine i u znak zahvalnosti prema velikom Zmaju od Noćaja naredne godine, 1989. godine u porti crkve bva podignut spomenik vojvodi.
Radovi na izgradnji zvonika
Radovi na izgradnji zvonika uz Srpsku pravoslavnu crkvu Svetog velikomučenika Georgija u Salašu Noćajskom nastavljeni su 1. oktobra i očekuju se budu završeni do 1. decembra.
Radovi obuhvataju samo zidanje zvonika, podizanje kupole, krsta i malterisanje kopletnog objekta spolja i iznutra. Dok su krečenje objekta i krajni fini radovi ostavljeni za naredno proleće, a u skladu sa raspoloživim novčanim sredstvima.
Sama izgradnja zvonika otpočeta je prošle godine.
