Sremska Mitrovica – Nakon uvođenja pooštrenog epidemiološkog nadzora nad morbilama na teritoriji sremskog okruga od početka godine, prijavljeno je šest slučajeva sumnje (sa teritorije opština Ruma, Šid, Sremska Mitrovica i Pećinci) od kojih su tri slučaja potvrđena.

Slučajevi su potvrđeni u Referentnoj laboratoriji Instituta za virusologiju, vakcine i serume na Torlaku.
Nakon laboratorijske potvrde jednog slučaja sa teritorije opštine Ruma i dva slučaja sa teritorije opština Sremska Mitrovica, u skladu sa preporukama Instituta za javno zdravlje Srbije “Dr Milan Jovanović Batut”i Planom aktivnosti za odstranjivanje ove bolesti u Republici Srbiji pooštren je epidemiološki nadzor, uvedeno dnevno nulto izveštavanje i sprovedene odgovarajuće mere (prijava sumnje, laboratorijska dijagnostika, izolacija, lečenje, zdravstveni nadzor, epidemiološki nadzor, revizija vakcinalnih kartoteka, vakcinacija…).

Kako se u najbližem geografskom okruženju registruju epidemije ove bolesti (grad Beograd, Mačvanski, Južnobački okrug i Republika Srpska), podsećamo na osnovne karakteristike ovog oboljenja i neophodnost vakcinacije:

Male boginje su virusno oboljenje koje spada u najzaraznije bolesti.
Bolest se prenosi putem vazduha – kapljicama koje se izbacuju kašljanjem i kijanjem obolelih ili u direktnom kontaktu sa sekretom iz nosa ili ždrela inficiranih osoba. Virus je aktivan u vazduhu ili zaraženom sekretu/predmetima dva sata.

Obolele osobe su najzaraznije dva do četiri dana pre i četiri dana nakon izbijanja ospe. Čovek je jedini prirodni rezervoar virusa.
U epidemijama malih boginja može doći do smrtnih ishoda, posebno među mlađom i neuhranjenom decom.
Inkubacioni period (vreme od izloženosti virusu do pojave povišene temperature) je prosečno 10–12 dana (kreće se u intervalu od 7 do 18 dana).

Početak bolesti karakterišu sledeći simptomi: temperatura, malaksalost, crvene i vodnjikave oči, curenje iz nosa i kašalj. Karakteristična crvena ospa se javlja na licu unutar 2–4 dana od početka bolesti, a 14 dana nakon izloženosti virusu (u proseku 7–18 dana). U ovom stadijumu temperatura može dostići 40,5oS, a ospa nastavlja da se širi ka trupu i ekstremitetima. Ospa prolazi posle 4–6 dana i najčešće je praćena blagim perutanjem kože.
Teška klinička slika se javlja kod nedovoljno uhranjene dece, posebno one koja imaju nedostatak vitamina A u ishrani, ili kod osoba kod kojih je imuni sistem oslabljen HIV/AIDS-om ili nekom drugom bolesti.

Osobe koje su preležale male boginje su zaštićene do kraja života.
Mogući smrtni ishodi dovode se u vezu sa komplikacijama ove bolesti.

Komplikacije su moguće sa težom kliničkom slikom kod mlađih od 5 i starijih od 20 godina.
Pad imuniteta posle bolesti može da traje nekoliko nedelja i razlog je povećane osetljivosti na druge infekcije, a posebno na infekcije koje uzrokuje bakterija Streptococcus pneumoniae. Komplikacije se javljaju u oko 30% prijavljenih slučajeva, a čine ih infekcije srednjeg uha , prolivi sa dehidratacijom, zapaljenje pluća , slepilo i postinfektivni encefalitis – zapaljenje mozga (1 na 1000 slučajeva), kao i subakutni sklerozirajući panencefalitis (SSPE) u 1 na 100.000 slučajeva.

Zaštita od malih boginja postiže se imunizacijom odnosno vakcinacijom MMR vakcinom, koja ujedno štiti i od rubeole i zauški. Vakcina se prima u dve doze (prva doza sa navršenih godinu dana života, a druga pred polazak u osnovnu školu, (najkasnije do navršene 14 godine života) a prima se u nadležnom domu zdravlja.