Sremska Mitrovica – Jevreji danas obeležavaju Novu godinu, Roš Hašanu. U opštini Sremska Mitrovica po informacijama iz udruženja Jevreja u Novom Sadu, ima ih samo osam, ali ne mogu sa sigurnošću da tvrde. Na aplikaciji Zavoda za statistiku piše da u Sremu ima samo 4 Jevreja a u Sremskoj Mitrovici nijedan.

Ako upitate prolaznika na ulici, za nekog od mitrovačkih Jevreja, o tome se ništa ne zna, neki prolaznik će možda znati za groblje koje se krije u ulici Bosutski put.

Groblje se nalazi iza visokih zidina, iza zaključane kapije od kovanog gvožđa.

Čini se da ovo groblje više niko ne obilazi, osim komunalaca koji pokose travu.

Najstariji spomenici pripadaju porodicama Fišer i Kajzer, s kraja XIX veka, a poslednji su podignuti pre 1944. godine. Svaki grob je obeležen Davidovom zvezdom, žalosnom vrbom ili lovorovim vencem. Ispod njih nalaze se rupe gde su nekada bile fotografije. Spomenici najčešće imaju tekstove na dva ili tri jezika: na hebrejskom, nemačkom i srpskom.
Postoje brojni dokumenti koji govore o boravku Jevreja u Sremu za vreme turske i austrijske vladavine, ali tek u XVIII veku prvi Jevreji dobijaju dozvolu da se trajno nasele u Sremskoj Mitrovici. Jedno od imena zabeležnih iz tog perioda je i David Levi, koji se pominje na poreskom spisku iz 1785. Zakupac mitrovačke svilare iz 1823. godine Bernhard Lihtenštajn se pominje kao jedan od ktitora mitrovačke bolnice (dao je za to vreme veliki prilog od trideset forinti u srebru). U istom ovom periodu, ostale su detaljno opisane nevolje koje su izvesni K. Jovanović i K. Frušić imali sa vlastima zato što su među svojim zaposlenim često imali Jevreje (njihov se posao sastojao u sakupljanju starih krpa). Odnos vlasti se, na svu sreću, prema pripadnicima jevrejskog naroda ipak menjao, iako sporo i postepeno, pa se njihov broj u Sremu povećavao.

Jedan od najuglednijih Mitrovčana s početka dvadesetog veka bio je i Josip Flajšman, koji je uspešno vodio trgovinu kožom preko pola veka.

Početkom XX veka sagrađena je i veoma lepa sinagoga, preko puta današnje gimnazije.

Prvi rabin bio je doktor Herman Gertner koji je takođe bio i profesor veronauke u Realnoj gimnaziji.

Jevrejska zajednica u Sremskoj Mitrovici bila je ugledna i bogata, sačinjavali su je ponajviše trgovci, ali i zanatlije, lekari, advokati i činovnici. Na mestu gde se nalazila sinagoga danas se nalazi jedna trafika, pekara popularna kod gimnazijalaca i nekoliko kuća. Sinagogu su nacisti minirali 1941.

Danas Jevreji u Novom Sadu obeležavaju Novu godinu, proslava jevrejske Nove godine jedan od retkih dana kada se u novosadskoj Sinagogi održavaju verski sadržaji.

Hoš hašanu će u Novom Sadu služiti subotički hazan Stevan Lanji, jer će jedini rabin u Srbiji, Isak Asiel, praznik obeležiti u Beogradu.

Proslava Nove godine označava i odbrojavanje do najvećeg jevrejskog praznika Jom Kipura, koji se ove godine obeležava 13. septembra.
Delovi teksta preuzeti od @antonacci Blog92 „Oni više ne postoje“